|
select language
  
|
BALITÀ
“KIELER EXPRESS” Peryodiko, ika-19 ng Desyembre 2001, Pahina 4, Nr. 51
Pilipina ang sumulat ng pinaka-unang Talatinigan sa Tatlong Wika
“Sesame Street” Paaralan ng Wika
“Mabuhay!” ang ibig sabihin sa Pilipinas ay “Hello; Pagbabati; Kumusta po kayo?” Ang sabi ng Pilipina na si Lourdes Manlungat Rudolph, na nakatira sa Kronshagen ay: Maganda ang pakiramdam niya, kasi may natamo siya na pinapangarap lang ng maraming tao. Inirehistro siya sa librong Guinness World Of Records dahilan sa isinulat niyang Talatinigan sa tatlong wika, Aleman, Pilipino at Englis.
 Sabi niyang natutuwa: “Para sa akin, ito ang katuparan ng aking pangarap”. Malaki ang ibig sabihin ng pangarap sa buhay ni Lourdes. Katulad ng magandang kabuhayan sa malayong bansa, na nag-enganyo sa kanya noong 1976 na umalis sa Luzon, ang pinakalaking pulo ng Pilipinas at lumipat sa Alemanya. Kaya lang, nangangailangan ng lakas ng loob at kasipagan para matupad ang mga pangarap. Nagsimulang mag-isa sa umpisa ang guro na galing sa Pilipinas para matutuhan niyang talaga ang salita ng Aleman. Pangiting nagpaliwanag ang 50-taon na guro: “Unang-una, sa pamamagitan ng ‘Sesame Street’ at saka ng ‘Show with the Mouse’. ” Siyempre tinulongan din siya ng mga kapitbahay at ng mga kaibigan niya sa pag-aaral ng salita. Hindi nagtagal, bali tinawagan ang sekretarya na hindi lang magsalin, pati magpaliwanag din sa Aleman.
Kaya lang, kahit na nag-uupisina siya at tinutulongan siya ng kanyan mga kaibigan, nahirapan pa rin siyang makibagay dito sa ibang kultura. Pagtugtog ang isa pa niyang pangarap, na tumulong sa tagahawak ng Titulo galing sa GUINNESS WORLD OF RECORDS para makibagay siya rito. Malaki ang kaganapan ng tugtog sa Luzon, Pilipinas, na may higit sa 7,000 na mga pulo, at pinangalanan ng mga kastilang tagasaliksik bilang “Perlas ng Silanganan”. Nag-umpisa na si Lourdes na kumanta at magtugtog noong bata pa siya. Nagsimula siyang kumanta, kasama ang mga kapatid niya sa bahay nila (ako ang bunso at ika-pito), pagkatapos, sa Kolehiyo. Ang sabi pa niya: “Hindi maganda ang aking pakiramdam kung walang tugtog. Malungkot ako kung hindi ako makakanta”. Sumali siya bilang tagakanta sa isang Country Band “Crossroad” sa Kiel. Naalaala niya: “Kung tutuosin, hindi ko alam kung ano ang naghihintay sa akin noon”, kasi hindi pa narinig ng maguyaming Ginang kung anong klase itong tugtog na ito. “Country? Ano iyon?” tinanong niya noon iyong gitaristang si Achim Rudolph. “Halimbawa ay Jambalaya”, ang sagot naman ni Achim. Kaya nakita ng dalawa na hindi pala ganoon kalaki ang kaibahan. Kinanta na kasi niya ito sa bansa niya noong bata pa siya. Bale ngayon, pinagpigingan ng kanilang Kombo ang kanilang ika-trese anyos ng pagtutugtog at ang ika-labindalawang taon ng kanilang kasal ng mag-asawang Rudolph.
Makikita talaga kung ano ang kanilang aliwan pagpasok sa kanilang magandang tirahan. Maraming nakasabit na gitara at mga larawan sa dingding, maraming “loud speaker” at mga plaka. Bale hindi pangtimog kundi parang panghilagang Amerika. Paano pa kaya siyang makakuha ng lugar na sumulat ng Talatinigan, kung tutuosin na marami siyang ginagawa? Eh, hindi lang siya Opisyal na Tagasalin, tagakanta at pambahay, kundi may anak pa rin siyan tatlo. Tumawa si Lourdes: “Noong 1992 tinanong ako ng aking kaupisinahan, kung mayroon akong alam na aklat, na puwede niyang ibigay sa kanyang mananaliksik na asawa na magbibiyahe. Ang sagot ko, wala akong alam. Wala pa akong narinig na ganitong libro.” Wala pa, hanggang sa marani siyang tinanong na mga tagalimbag, kung gusto nila ang ganitong uri ng libro. Nang malaman niyang maraming interasado, nag-umpisa kaagad siyang sumulat ng librong ito. Tatlong taon ang kanyang kinailangan hanggang sa mahawakan niya ang tapos na Talatinigan. “Nagkaroon lang ako ng panahon na sumulat ng librong ito kasi ginawa ng asawa kong si Achim ang gawain sa bahay”, puri niya sa asawa niya. Nailimbag ang kauna-unahang Talatinigan, na isinalin ang Aleaman na salita sa Tagalog, at saka sa Englis. Mga 23,000 mga salita ang nakasalin muna sa “Tagalog”, pambansang salita ng Pilipinas, at saka sa salitang Englis, pang-opisyal na salita, para hindi magulohan. Nagsasalita si Lourdes ng dalawang salita, sa lahat ng 87 salita sa iba-ibang mga pulo. Ang pagdidiin sa salitang “Tagalog” ang nagpapasya kung ano ang ibig sabihin mga salita.
Iminungkahi ng Konsul ng Pilipinas sa Hamburg kay Lourdes noong nakaraang taon, na pakitignan sa mga Komite ng Guinness World of Records, ang Talatinigang ito. Nagtagumpay: “Ang uri nito ang pinakauna sa buong mundo”, sabi ng taga-Kronshagen. At sigurado na ang pagrerehistro ng kanyang Talatinigan sa malaking Guinness World of Records. Inilathala pa sa Book Fair sa Frankfurt ang tungkol sa Talatinigang ito. Puwedeng mabili itong librong ito sa Web Net Amazon (www.amazon.de).
Maliit na halimbawa bago matapos ang ulat na ito: “Binabati ko ang mga tagabasa ng Kieler Express!” Binabati ni Lourdes ang mga tagabasa ng peryodikong Kieler Express. (lop)
|
|
KIELER NACHRICHTEN
UNABHÄNGIGE LANDESZEITUNG FÜR SCHLESWIG - HOLSTEIN
MITTWOCH, 10. JUNI 1998 NUMMER 132 24. Woche 1,40 DM KIELER ZEITUNG 1864 KIELER NEUESTE NACHRICHTEN 1894
 Walang kaparis (maliit na larawan)
ang Libro ng Pag-
sasalin ni Lulu
hanggang ngayon.
Wala pang nailabas na Libro ng Pagsasalin na katulad nito: Si Lourdes Manlungat-Rudolph ay piyonir ng Libro ng Pagsasalin sa tatlong wika, isinulat niya sa Aleman, Englis at Pilipino (Tagalog). Ang tungkol kay „Lulu“ ay mababasa sa: Páhìná 19 Larawan: JKK
KIELER NACHRICHTEN Ika-10 ng Húnyò 1998 Páhìná 19 Nr. 132
Sumulat ang Pilipina na si Lourdes Manlungat - Rudolph ng Libro ng Pagsasalin
Pagngiti ang kanyang salita
Ang moto niya sa buhay ay: (malaking larawan)
”Lahat ng suliranin ay malulutas sa pamamagitan ng kabaitan at pagngiti“, mapapaniwalaan natin itong mga salita ni Lourdes Manlungat-Rudolph: Pangiti-ngiting ipinaliwanang ng ipinanganak na Pilipina. Maraming maikukuwento ang opisyal na tagapagsalin sa Kiel at Schleswig na tinatawag ng “Lulu”: Ang 47 taon na ginang ay hindi lang dalawang taon na Presidente ng Kapisanan ng mga Aleman at Pilipino sa Kiel, na sumayaw ng tradisiyonal na sayaw sa kawayan sa mga okasiyon, kundi tagakanta din siya sa Hawaii at Country Band “Crossroad”. Nakilala niya doon ang binatang tagakanta – ang kanyang asawang si Achim. Patindi niyang sinabi: Ang pagsulat ng pinakaunang Libro ng Pagsasalin na ganito – sa tatlong salita: Aleman, Pilipino at Englis. ay hindi puwedeng mangyari kung wala ang kanyang mapagmahal na tulong sa akin.
Si „Lulu“ at ang kanyang asawa na si Achim Rudolph ay nakatira sa Kronshagen at nasa Hawaii at Country Band “Crossroad”. Magsasampung taon na ang Band na ito sa Nobyembre
Larawan JKK
Ilang taon na nagtrabaho ang bibong ginang na ito sa kanyang Libro ng Pagsasalin, kung minsan hanggang alas tres ng umaga. Sumulat siya ng 30,000 mga salita sa 300 pahina at unang inilabas niya itong Libro ng Pagsasalin (alemang salita ang una ayon sa abakada). Ang Programmer na nakatira sa Schleswig-Holstein mula noong 1976 ay magaling na magsalita ng limang mga salita: Aleman, Englis, Pilipino (Tagalog) pati Pangasinan at Ilokano, dalawa sa mga 87 iba-ibang salita ng kanyang ipinanganakang bansa na puno ng maraming isla. Ipinaliwanag niya na masyadong mahirap magkaintindihan ang mga tao sa iba-ibang isla na nagsasalita ng iba-ibang salita. Kaya: “Dapat matuto ang bawat Pilipino na magsalita ng Englis bilang salita sa Industriya / Gobiyerno at Pilipino (Tagalog), nasyonal na salita”. Kung hindi mag-asikaso, hindi magkakaintidihan ang mga nag-uusap, kasi sa likod ng iba-ibang pagdidiin ng mga salita sa salitang Pilipino, nakatago rin ang ibig sabihin: “Suso” ang ibig sabihin súsò o kaya susô, ayon sa pagdidiin ng mga salita.
Dapat matulungan ng aklat niya ang mga taong interesado sa bansang ito. Naniniwala siya na marami ang mga turistang interesado, pati mga negosyante at mga Pilipinong nakatira sa Alemanya. Sa Kiel lang at sa kalapit na mga bayan, may mga humigit-kumulang na 300 Pilipino na nakatira dito.
Ang sinabi ni Ginang Manlungat-Rudolph: “Mas lalong buong pusong tatanggapin ang tao”, kahit na pabakli-bakli lang ang pagsasalita ng Pilipino (Tagalog). Sinabi ng ina ng tatlong anak na lalake: Kung tutuosin, talagang buong pusong tinatanggap ang mga banyaga sa Pilipinas, para “hindi sila matakot” na tumira sa ibang bansa. Ikinumpisal niya na sa umpisa, hinahanap-hanap niya itong taos pusong pagtanggap, noong sinundan niya ang kanyang unang asawa dito sa Alemanya: “Ilang ang mga tao dito noon”. Kaya lang, ang magandang paniniwala niya sa buhay ang tumulong sa kanya na makayanan ang hindi pagtanggap sa kanya: Nginitian at binati pa rin niya ang mga taong hindi palangiti sa kanya. Pangiti niyang nisabi: “Nakatulong ito palagi”, “Nakuha ko ang simpatiya nila kaya ako nakakuha ng maraming kaibigan”. MARTINA DREXLER
Inilabas ng Jahn & Ernst Verlag (Hamburg) ang Libro ng Pagsasalin na ito Aleman-Pilipínò -Englis.
|
LOURDES MANLUNGAT-RUDOLPH
